Architektura to sztuka, które stale się rozwija. Zawdzięczamy to nie tylko nowemu spojrzeniu na otaczający nas świat, ale również nowym materiałom i technologiom budowlanym. Dziś zaprezentujemy Państwu 5 budynków, które wybudowano poza Pragą, a które na pewno warto zobaczyć. Niektóre zostały wybudowane „w szczerym polu“, inne otrzymały nowe życie po pieczołowitej renowacji. W te miejsca po prostu trzeba się wybrać.
Szklany Dom Lasvit w mieście Nový Bor
Już od ponad roku rynek w północnoczeskim mieście Nový Bor zdobi unikatowy budynek. Firma szklarska Lasvit zdecydowała się właśnie tutaj zbudować swoją nową siedzibę, wykorzystując dwa domy zrębowe z XVIII wieku oraz wolną przestrzeń między nimi. Projektanci budynku zainspirowali się tradycyjną dachówką łupkową, typową dla tego regionu. Elewację nowego budynku, wypełniającego pustą przestrzeń między zabytkowymi budynkami, wykonali ze specjalnych szklanych płytek. Turyści zatrzymujący się w mieście na noc mogą zobaczyć, jak ten klejnot architektury lśni także w ciemności. Chociaż jest to tylko siedziba firmy, warto ten budynek zobaczyć na własne oczy. Szklany Dom został nominowany do nagrody Dezeen Awards 2019, która jest jedną z najbardziej prestiżowych międzynarodowych nagród w dziedzinie architektury. Zapraszamy Państwa także do poznania dawnych tradycji szklarskich, które w mieście Nový Bor przypomina również Muzeum Szklarskie i kilka hut szkła.
Unikatowy szklany kryształ w Jabloncu nad Nisou
Północnoczeskie miasto Jablonec nad Nisou słynie z tego, że od kilku wieków produkuje się tutaj szklane ozdoby i biżuterię. A skoro w okolicy od tak dawna żyje tradycja rzemiosła szklarskiego, to nie może w mieście zabraknąć również muzeum poświęconego tej dziedzinie sztuki – Muzeum Szkła i Biżuterii. Budynek muzeum zdobi od niedawna nowy obiekt w kształcie szklanego kryształu, która powiększy przestrzeń wystawową. Znajdować się tu będzie nowa ekspozycja szklanych ozdób choinkowych, która zostanie otwarta dla publiczności na Boże Narodzenie roku. Jak opisać ten budynek? Proszę sobie wyobrazić prawdziwy oszlifowany kamień szklany „przyklejony“ do secesyjnego budynku muzeum. Kryształ tworzą betonowe stropy i rdzeń, do którego przymocowana jest konstrukcja stalowa, na której z kolei zamontowane są szklane płyty o łącznej powierzchni 480m2. To aż 243 potrójne szyby, każda w innym, nietypowym kształcie. Naprawdę warto to zobaczyć!
Miejsce Pamięci Tomáša Bati we Zlínie
Miasto Zlín leży na Morawach Wschodnich. W pierwszej połowie XX wieku przeżywało niebywały rozkwit, a to dzięki firmie obuwniczej Baťa. Dziś nazwalibyśmy Zlín Doliną Krzemową Europy. Oprócz innych niezwykłych budowli z tamtych czasów, zwiedzających zainteresuje na pewno niedawno zrekonstruowane Miejsce Pamięci Tomáša Bati z 1933 roku. Budynek jest najbardziej imponującym dziełem architektonicznym F. L. Gahury i należy do czołowych dzieł zlińskiego funkcjonalizmu. Powiada się, że jest on współczesną parafrazą budowli gotyckich. Składa się on – podobnie jak gotyckie katedry – tylko z systemu nośnego i kolorowych witraży; tym razem w nowoczesnym ujęciu, a więc z żelbetowego szkieletu i szkła. W ostatnich latach obiekt został poddany starannej renowacji i dziś ponownie służy swojemu celowi, upamiętniając życie i twórczość czechosłowackiego przemysłowca. We wnętrzu budynku dominuje model samolotu Junkers F13, w którym Baťa zginął w 1932 roku.
Ścieżka nad winnicami w Kobylí
Nietypowa wieża widokowa wybudowana w 2018 roku znajduje się na Kobylím vrchu na południu Moraw, w miejscowości Kobylí. Inspiracją dla twórców wieży widokowej w postaci spiralnego chodnika było miejsce, w którym powstała. Według nich krąg reprezentuje cykl życia przyrody i skrywa głęboką symbolikę. W najwyższym punkcie wieży – na wysokości 7,5 metra nad ziemią – zwiedzający znajdzie się nad winnicami i może podziwiać niezapomniany widok na lekko pofałdowany morawski krajobraz, a także poczuć genius loci.
Kościół św. Wacława w Sazovicach
I znowu Morawy. Ponownie miejscowość niedaleko Zlína, Sazovice. Przed trzema laty powstał tu kościół św. Wacława, który w 2017 roku został uznany za jeden z najlepszych budynków na świecie. Czym budynek autorstwa Marka Jana Štěpána zainteresował ekspertów? Zarówno oni, jak i większość zwiedzających, ceni sobie czystość zewnętrznej bryły i wnętrza kościoła. Właśnie ta czystość i prostota daje odwiedzającym poczucie wyciszenia i spokoju. To przestrzeń bez wizualnego smogu – a więc pełna skupienia, uwagi i czysta. Poczucie spokoju i intymności potęguje światło, które rozjaśnia przestrzeń poprzez wycięcia w ścianach, a równocześnie z kościoła nie widać otaczającego świata. Kościół ma kształt walca i nawiązuje do tradycyjnych budowli rotund romańskich sprzed ponad tysiąca lat.
