Osiem kobiet na ósmy marca

Martina Navrátilová

Martina uważana jest za jedną z najlepszych tenisistek wszechczasów. W latach 1978–1987 była numerem jeden na świecie w grze pojedynczej. Zaczynała grać w Czechosłowacji, później reprezentowała USA. Urodziła się w Pradze (*18 października 1956 r.), gdzie również zaczęła grać w tenisa i trenować. W 1975 roku po US Open złożyła wniosek o obywatelstwo amerykańskie, a do Czechosłowacji wróciła dopiero po upadku żelaznej kurtyny w latach 90. XX wieku. Oprócz pracy w świecie sportu Martina aktywnie angażuje się w życie publiczne zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Republice Czeskiej. Walczy o prawa mniejszości, a konkretnie społeczność LGBTQ+, do której sama się zgłosiła w czasach, kiedy nie było to jeszcze powszechne. Także dzięki jej udziałowi dziś każdy może być sobą i wyrażać siebie podczas uroczystości przypominających różnorodność, na przykład Prague Pride (7–13. 8. 2023). Martina Navrátilová jest również zaangażowana w renowację praskiego parku Stromovka po niszczących powodziach w 2002 roku. Dziś park ten stał się perłą natury w centrum miasta, gdzie Prażanie i turyści codziennie spędzają wolne chwile.

Eva Jiřičná

Eva jest czeską architekt i projektantką, działającą w Londynie i Pradze. Czasopismo Evening Standard umieściło ją wśród stu najbardziej wpływowych kobiet Londynu. Eva urodziła się we Zlínie (* 3 marca 1939 r.), ale już ponad 50 lat jej domem jest kosmopolityczny Londyn. Zasiada w czeskich i międzynarodowych jury konkursów architektonicznych, a oprócz pracy w swoim atelier także intensywnie prowadzi wykłady na całym świecie. Spod jej ręki wyszły oryginalne projekty na przykład wnętrza Tańczącego domu, Oranżeria i Ogród Królewski na Zamku Praskim, hotele Josef i Maxmilian oraz wnętrza kościoła świętej Anny. W rodzinnym Zlínie jest autorem projektów Centrum Uniwersyteckiego i Kongresowego Uniwersytetu im. Tomáša Bati.

Madeleine Albright

Madeleine urodziła się w Pradze (* 15 maja 1937 r.) jako Marie Jana Korbelová. Jej ojciec był dyplomatą, któremu przed drugą wojną światową udało się emigrować wraz z rodziną do Londynu. Korbelovi byli pochodzenia żydowskiego i dzięki emigracji uniknęli prześladowań nazistowskich. Po wojnie wrócili do Czechosłowacji, ale po przewrocie komunistycznym uciekli ponownie i na stałe osiedlili się w USA. Tam Madeleine studiowała politologię, zajęła się polityką wysokiego szczebla, została ambasadorem USA przy ONZ. W latach 1997–2001, jako pierwsza kobieta w historii, pełniła funkcję sekretarza stanu USA. We wspomnieniach Madeleine opisuje swoje życie w Czechosłowacji i emigrację. Jeżeli chcą Państwo poznać powody, dla których rodzina uciekła także przed prześladowaniami reżimu komunistycznego, zapraszamy do odwiedzenia Muzeum Żelaznej Kurtyny w Valticach lub Muzeum Komunizmu w Pradze.

Eva Herzigová

Eva jest czeską modelką i aktorką żyjącą w Londynie. Należy do pokolenia tzw. supermodelek, które w latach 80. i 90. zapełniały łamy światowych czasopism. Urodziła się w północnoczeskim Litvínovie (* 10 marca 1973 r.), ale karierę rozpoczęła w Paryżu i Nowym Jorku. Swego czasu nazywano ją nawet Marylin Monroe Wschodu. Dziś już Eva nie zajmuje się modelingiem, ale skupia się na działalności charytatywnej i swojej rodzinie. Jeżeli chcą Państwo podążać śladami mody, proszę wybrać się na spacer praską ulicą Pařížská, która zadowoli nawet tych najbardziej wymagających turystów modowych. Zapraszamy także na największe wydarzenie modowe Prague Fashion Week, które odbywa się co roku na początku września.

Petra Kvitová

Najbardziej utytułowana czeska tenisistka żyje na Morawach, w Fulneku i Prostějovie (* 8 marca 1990 r.), gdzie rozpoczęła swoją przygodę z tenisem. Jej największym sukcesem jest zwycięstwo w Wimbledonie 2011 i 2014. W roku 2011 Petra wygrała również WTA FInals, co dało jej drugie miejsce wśród tenisowej elity. Na olimpiadzie w Rio de Janeiro wywalczyła medal brązowy w grze pojedynczej, a z czeską drużyną wielokrotnie wygrała Fed Cup, na swoim koncie ma prawie trzydzieści tytułów w grze pojedynczej.

Ester Ledecká

Ester pochodzi z Pragi (* 23 marca 1995 r.), czeska snowboardzistka i narciarka alpejska, która reprezentuje Republikę Czeską na najwyższym poziomie w kilku kategoriach. Można ją spotkać na przykład na stokach Karkonoszy lub na trasach zjazdowych na Dolní Moravie. Jest dopiero drugą olimpijką w historii, która zdobyła dwa złote medale w dwóch różnych dyscyplinach sportu, a pierwszą kobietą, której udało się to na jednych zimowych igrzyskach olimpijskich. Jest również pierwszym czeskim narciarzem alpejskim, który zdobył złoty medal olimpijski i pierwszym olimpijczykiem w historii, który startował w dyscyplinach narciarskich i snowboardzie. Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2022 w Pekinie obroniła swój prymat w gigancie równoległym na snowboardzie.

Markéta Irglová

Kolejną kobietą, z której Czesi mogą być dumni, jest Markéta Irglová, pochodząca z morawskiego miasta Valašské Meziříčí (* 28 lutego 1988 r.). Jest jedną z nielicznych czeskich laureatów Oscara i jedyną Czeszką, kobietą, która zamieniła nominację w złotą statuetkę. Stało się to w 2007 roku, kiedy wraz z Glenem Hansardem zdobyła Oscara za oryginalną piosenkę do filmu Once. Od 2007 roku mieszkała w Dublinie, dziś można ja spotkać w Islandii, gdzie żyje z mężem i dziećmi śpiewając i komponując muzykę. Skoro mowa o kinematografii i srebrnym ekranie, to czy wiedzą Państwo, które czeskie filmy zdobyły w przeszłości Oscara za najlepszy nieanglojęzyczny film? Albo jacy inni Czesi mają w domu tę kultową statuetkę? Jeżeli chcą się Państwo dowiedzieć czegoś więcej o czeskim filmie, zapraszamy na przykład do odwiedzenia Narodowego Muzeum Filmowego NaFilM w Pradze, gdzie młodzi i starsi odkryją tajniki srebrnego ekranu lub oryginalne Muzeum Karla Zemana. Tutaj będą Państwo mogli zapoznać się z fenomenem czeskiej animacji drugiej połowy XX wieku.

Dagmar Pecková

Listę znanych Czeszek zamkniemy śpiewaczką operową, mezzosopran Dagmar Peckovą, która urodziła się niedaleko Chrudimi (* 4 kwietnia 1961 r.) w Czechach Wschodnich. Śpiewała w praskim Teatrze Narodowym, drezdeńskiej Operze Sempera i Deutsche Staatsoper w Berlinie, występowała także na wielu innych ważnych światowych scenach od Stuttgartu do Monachium, San Francisco i Paryż, aż po londyńską Royal Opera House Covent Garden. Z powodzeniem występowała również na prestiżowym festiwalu muzycznym Praska Wiosna.  W tym roku odbędzie się on od 12.5 do 2.6 i zaprezentuje wszystko, co najlepsze może dziś zaoferować scena muzyki klasycznej. Dagmar Pecková roztoczyła również patronat (także swoim nazwiskiem) nad festiwalem muzycznym Zlatá Pecka, który odbędzie się w Chrudimiu (27.8.-10.9.).