Porcelana. Słowo, które wciąż zapiera dech w piersiach. Od średniowiecza, kiedy w Europie pojawiła się pierwsza porcelana z Chin, każdy marzył o tych kruchych naczyniach lub dekoracjach. Proces produkcji bardzo długo pozostawał tajemnicą, ale z biegiem czasu został odkryty i na początku XVIII wieku światło dzienne ujrzała europejska porcelana. Na terenie dzisiejszej Republiki Czeskiej porcelana ma około dwustuletnią tradycję. Niektóre manufaktury już nie istnieją, ale inne pracują do dziś. Przedstawimy Państwu czeską drogę porcelany.
Thun – pierwsza fabryka porcelany
Niedaleko Karlowych Warów w Czechach Zachodnich leży miasto Klášterec nad Ohří. Właśnie tutaj, w 1794 roku została założona manufaktura produkująca porcelanę. Jej nazwa pochodzi od nazwiska jednego z właścicieli, hrabiego Františka Thuna. Dziś marka Thun 1794 łączy trzech producentów porcelany, a jej siedziba nadal mieści się niedaleko Karlowych Warów w Novéj Roli. Firma produkuje porcelanę zarówno do użytku domowego, jak i specjalną porcelanę hotelową, która dzięki temperaturze wypalania 1405 stopni Celsjusza jest bardziej trwała. Jeżeli interesują się Państwo produkcją czeskiej porcelany, polecamy odwiedzenie centrum spółki Thun 1794 w Novéj Roli i zwiedzenie zakładu. Pokonując trasę zwiedzania, będą mieli Państwo okazję poznać tradycyjny sposób produkcji porcelany bezpośrednio w autentycznej przestrzeni zakładów produkcyjnych, by zobaczyć jak produkty powstają. Trasa zwiedzania prowadzi przez budynek administracyjny, salę wystawową, bezpośrednio do zakładu produkcyjnego. W sklepie fabrycznym zakładu, który obecnie jest jednym z największych producentów porcelany w Europie Środkowej, można kupić na pamiątkę jakiś drobiazg. Dwa razy w roku (maj, wrzesień) przed Grandhotelem Pupp w Karlowych Warach odbywa się tradycyjne Święto Porcelany, na którym prezentowana jest współczesna produkcja zakładu.
Odrobinę porcelanowej historii
A dokąd się wybrać, jeśli chcemy dowiedzieć się czegoś więcej o prawie 200-letniej historii produkcji porcelany w Czechach Zachodnich? Warto odwiedzić pałac w Kláštercu nad Ohří. Główną atrakcją tutejszego pałacu jest Muzeum Porcelany z kolekcją porcelany czeskiej. Kolekcja mieści się w 21 salach na pierwszym piętrze pałacu. W zabytkowych witrynach i wnętrzach prezentowana jest niemal kompleksowa produkcja czeskich manufaktur i fabryk porcelany. Zarówno tych już niedziałających, jak i współczesnych. W ramach porcelanowej trasy zwiedzania obejrzą Państwo także eksponaty z porcelany chińskiej, japońskiej i europejskiej, a także wystawę początków produkcji porcelany poza Azją w okresie od XVII do XIX wieku.
Cebulak – nie tylko czeska klasyka
Porcelana z niebieskim wzorem po czesku nazywana jest cibulákiem - cebulakiem (czeskie słowo cibule znaczy cebula). Po raz pierwszy pojawił się na stołach naszych przodków 280 lat temu, ale w Republice Czeskiej jest produkowany dopiero od 1885 roku w fabryce porcelany w Dubí koło Teplic w Czechach Zachodnich. Skąd właściwie cebulak – typowy niebiesko - biały wzór pochodzi? Tzw. wzory cebulowe, ręcznie malowane niebieskie wzory, które potem pokrywane są szkliwem, artyści europejscy przejęli z oryginalnych wzorów chińskich. Chociaż porcelanę nazywa się cebulakiem, wzoru cebuli w dekoracji nie znajdziemy. W rzeczywistości są to owoce granatu. Łączy się je z japońskimi brzoskwiniami, kwiatami i pąkami chryzantem czy aster oraz piwoniami wijącymi się wokół bambusowych kijków. Europejska porcelana dostosowała wygląd egzotycznych roślin do lokalnego gustu, ale korzenie wschodnioazjatyckie są wciąż na porcelanie widoczne.
Dom Porcelany Błękitnej Krwi w Dubí
Dziś w Dubí oprócz fabryki porcelany znajdą Państwo Dom Porcelany Błękitnej Krwi. Jest to muzeum porcelany połączone z salami wykładowymi i innymi pomieszczeniami dydaktycznymi. Centrum służy głównie do prezentowania wystaw poświęconych historii produkcji porcelany z typowym niebieskim wzorem w regionie u podnóża Rudaw. Dla grup liczących 6 i więcej osób można zorganizować fachową wycieczkę w zakładzie produkcyjnym spółki Český porcelán, a.s., na której będą Państwo mieli okazję zapoznać się z produkcją porcelany cebulowej. Fabryka Porcelany w Dubí organizuje także jarmarki porcelanowe i inne wydarzenia. Można również skorzystać z kilku krótszych Ścieżek Porcelanowych, które poprowadzą Państwa do innych ciekawych miejsc w okolicy.Wraz z otwarciem Domu Porcelany Błękitnej Krwi, Dubí stało się jednym z przystanków na Szlaku Porcelany, który łączy miejsca związane z produkcją porcelany. Szlak ten nawiązuje na 550-kilometrową Porzellanstraße, która łączy manufaktury porcelany, muzea porcelany i duże zakłady produkcyjne w Niemczech.
