Ossuarium w Kutnej Horze
Kutná Hora to historyczne miasto w Środkowych Czechach niedaleko Pragi. W średniowieczu znajdowały się tu kopalnie bogatych złóż srebra a miasto swoim przepychem i znaczeniem konkurowało z Pragą, stolicą czeskiego królestwa. Miasto zamieszkiwało tysiące mieszkańców, dlatego po różnych epidemiach dżumy lub wojnach brakowało miejsca na godny pochówek wszystkich zmarłych.
Dlatego mieszkańcy postanowili wybudować pod kościołem Wszystkich Świętych na cmentarzu w Sedlcu pod Kutną Horą ossuarium. Było to swego rodzaju pomieszczenie do przechowywania kości dawno zmarłych ludzi. Obecnie w ossuarium znajdują się kości ponad 40 000 osób! Ossuarium ma wyjątkowy i bardzo specyficzny wystrój. Jest tam żyrandol złożony ze wszystkich dużych kości ludzkiego ciała lub elementy dekoracyjne z ludzkich łopatek i bioder. Autor tych dekoracji z ludzkich kości ułożył nawet swój podpis.
Ossuarium w Brnie i Křtinach
Ludzie w czasach Średniowiecza chowali ciała zmarłych w ziemi, nie palili ich. Nie dziwi więc fakt, że w każdym większym mieście można znaleźć ossuarium. Również w głównym mieście Moraw, Brnie. Ossuarium znajduje się w przy kościele św. Jakuba i jest drugim po paryskim największym ossuarium w Europie. Na wieczny odpoczynek złożono tu szczątki około 50 000 osób. Z dotąd przeprowadzonych badań antropologicznych wynika, że pochowane są tam ofiary epidemii dżumy i cholery oraz walk toczonych w okresie wojny trzydziestoletniej w XVII wieku. Aby nie zakłócać powagi miejsca, wstęp do ossuarium dla zwiedzających jest ograniczony, pojedyncza grupa turystów może liczyć najwyżej 20 osób.
Niedaleko Brna, w krypcie przepięknego barokowego kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny w miejscowości Křtiny, złożone są szczątki około 1000 osób. Krypta nie należy więc do największych. Niemniej jednak niektóre miejsca w krypcie do dziś pozostają zamurowane i czekają na odkrycie. W krypcie znajdziemy unikaty na skalę całego kraju. Dwanaście czaszek jest pomalowanych na czarno, na czubku mają namalowane wieńce a na czołach literę T. Dlaczego? Na to pytanie do dziś nie znaleziono odpowiedzi…
Zabytkowe miasta Środkowych Czech - Mělník i Kolín
Kościół św. Piotra i Pawła znajduje się w Mělníku w Środkowych Czechach, niedaleko zbiegu Łaby i Wełtawy, dwóch największych czeskich rzek. Ossuarium, jedno z największych w Czechach, usytuowane jest pod prezbiterium. W surowej gotyckiej krypcie znajdują się szczątki 10-15 tysięcy osób.
Ciekawe barokowe ossuarium postawiono w Kolínie przy kościele św. Bartłomieja w pierwszej połowie XVIII wieku. Nieznany architekt wykorzystał przy jej budowie kamienie z miejskich murów. Wewnątrz ossuarium stoją słupy zbudowane z kości oraz ołtarz barokowy. Ossuarium można zobaczyć w ramach zwiedzania kościoła.