Jan Švankmajer: Ostatni żyjący surrealista

Wypreparowane fantastyczne stworzenia, relikwiarze ze świńskimi uszami czy mityczny Jabberwocky z Alicji w Krainie Czarów. Światowej sławy artysta, filmowiec, lalkarz i animator Jan Švankmajer zbliża się do 90. urodzin i nadal jest bardzo aktywny twórczo. Ostatni prawdziwy wielki europejski surrealista, uwielbiany przez legendarnego Tima Burtona, pokazuje do 4 sierpnia 2024 swój (nie)realny świat w Galerii GASK w Kutnej Horze.

Wspaniała Kutna Hora

Miasto Kutná Hora, oddalone o mniej niż godzinę od Pragi, wpisane na listę UNESCO, a także przestrzeń Galerii Kraju Środkowoczeskiego GASK usytuowana w dawnej bursie jezuickiej są naprawdę warte odwiedzenia. Jeśli dodamy do tego wyjątkowość sztuki Jana Švankmajera, otrzymamy dzień wypełniony kulturą, historią i ostatecznie także dobrym jedzeniem. Warto także odwiedzić wspaniały Kościół św. Barbary, średniowieczne kopalnie srebra lub w drodze do Kutnej Hory, w miejscowości Kaňk, jedną z najlepszych lokalnych restauracji Na Pašince. Na inne niezwykle interesujące galerie w Czechach, możesz rzucić okiem tutaj.

Surrealistyczne kuglowanie

Wystawa Disegno Interno prezentuje wszystkie obszary twórczości Švankmajera: od kolaży, obiektów i ilustracji książkowych po spirytystyczne rysunki art brut, animacje, filmy i tak zwane fetysze inspirowane afrykańskimi rytuałami.

Jedno z długich pomieszczeń zostało przekształcone w rodzaj pokątnego gabinetu przyrodniczego z fantazyjną fauną i florą, dziwnymi stworzeniami wykonanymi z muszli, jaj lub poroża, uzupełnionych piórami lub oszczerbionymi naczyniami. Agaty wyrastające z koszuli i zmineralizowane buty oddają hołd innemu wielkiemu, belgijskiemu surrealiście René Magritte.

Dzieciństwo jako niekończąca się inspiracja

W GASK można również zobaczyć wiele rzadkich eksponatów z osobistego gabinetu osobliwości Švankmajera, tzw. kunstkamery, który zbudował na Szumawie w pałacu w miejscowości Horní Stankov. Jego kolekcja obejmuje, oprócz znalezionych lub zakupionych przedmiotów, sztukę pochodzącą od naturalnych plemion z Afryki i Polinezji. Zdobywca głównych nagród na festiwalach w Cannes i Berlinale nie ukrywa, że nigdy nie zamknął w sobie okresu swojego dzieciństwa i nieustannie prowadzi z nim dialog.

Możliwości dialogu Švankmajera

Jego obiekty taktylne, które MOŻNA! dotykać, mają przyjemną teksturę, a jego filmy, które można zobaczyć w GASK, są ponadczasowe. To właśnie filmy Švankmajera uczyniły go sławnym na całym świecie.

Zmarłej żonie Švankmajera, artystce Evie, także poświęcono część przestrzeni w bursie jezuickiej. Zdobywczyni prestiżowych nagród miała charakterystyczne poczucie humoru. Namalowała na przykład uśmiechniętego Rembrandta bez zębów. Położyła je obok niego...