10 grudnia 2020 mija 150. rocznica urodzin światowej sławy architekta i popularyzatora nowoczesnej architektury - Adolfa Loosa. Dlatego właśnie rok 2020 został między innymi ogłoszony Rokiem Adolfa Loosa. Przedstawimy Państwu miejsca, w których można spotkać się z jego twórczością. Chociaż od powstania budowli Loosa często dzieli nas już 100 lat, są one ponadczasowe, a ich spuścizna widoczna jest we współczesnej architekturze XXI wieku.
Kim był Adolf Loos
Adolf Loos urodził się w południowomorawskim Brnie 10 grudnia 1870 roku. Studiował w Królewskiej Państwowej Szkole Przemysłowej w Libercu, w Czechach Północnych, a następnie na Uniwersytecie Technicznym w Dreźnie, skąd po trzech latach wyjechał do USA. Po powrocie do Europy w 1897 roku w Wiedniu założył własną pracownię. Adolf Loos, obok Franka Lloyda Wrighta, Le Corbusiera i Ludwiga Mies van der Rohe uznawany jest za najważniejszą osobowość architektonicznego modernizmu. Do najważniejszy budynków Loosa należą: dom towarowy Goldman i Salatsch na Michaelplatz w Wiedniu, dom poety Tristana Tzary w Paryżu, nierealizowany projekt willi dla Josephiny Baker i willa Müllera w Pradze. Adolf Loos zmarł w Austrii w 1933 roku.
Adolf Loos i wystawy w 2020 roku
Kilka muzeów w Republice Czeskiej postanowiło uczcić 150. rocznicę urodzin genialnego architekta, przygotowując wystawy prezentujące jego życie i twórczość. Muzeum Miasta Brna aż do końca 2020 roku będzie gościć wystawę zatytułowaną Europejczyk Adolf Loos: nie tylko brneńskie ślady. Wystawa ta zapozna odwiedzających nie tylko z korzeniami i rodzinnym zapleczem Adolfa Loosa w Brnie, ale także z budynkami, które zaprojektował dla swojego rodzinnego Brna i okolic.Jeżeli drogi poprowadzą Państwa do Pragi, tu również mogą się Państwo spotkać z Adolfem Loosem. Muzeum Miasta Stołecznego Pragi przygotowało w galerii Ośrodka Studiów i Dokumentacji Norbertov wystawę pod tytułem Adolf Loos. Powtórzenie geniuszu (do 31.1.2021). Wystawa poświęcona jest spuściźnie architektonicznej Adolfa Loosa, która opiera się na cudownej zabawie przestrzenią, materiałem, wyposażeniem czy światłem. Pod koniec roku w Pradze przygotowywana jest kolejna wystawa pod tytułem Obywatel świata Adolf Loos. Wystawa będzie otwarta od 11 grudnia 2020 do sierpnia 2021 w Narodowym Muzeum Techniki i przypomni, że projekty Loosa były realizowane nie tylko w Republice Czeskiej, ale także w innych częściach Europy.
W praskiej Galerii Josefa Fragnera do grudnia 2020 otwarta jest wystawa Raumplan a współczesna architektura. Wystawa koncentruje się na przykładach realizacji projektów Loosa i jego spuściźnie raumplanu, na który nawiązują współcześni architekci. Raumplan, tzw. plan przestrzenny, to styl projektowania wnętrz budynków, uwzględniający wielkość i wysokość pomieszczeń, w zależności od ich funkcji i reprezentacyjnego znaczenia. Przestrzeń całego budynku nie jest dzielona na poszczególne kondygnacje, które są jednopoziomowe, ale dzielona jest na pomieszczenia, które przenikają się na różnych poziomach. Ten sposób projektowania wnętrz wprowadził właśnie Adolf Loos i jest on dla niego charakterystyczny.
W Pilźnie, w Czechach Zachodnich, około godziny jazdy od Pragi, mają Państwo również okazję zapoznać się z rękopisem Loosa. W tym mieście zrealizował on bowiem, w ramach domów mieszkalnych, kilka wnętrz, które jakimś cudem przetrwały do dziś.
Dokąd wybrać się w poszukiwaniu jego budowli
Prawdopodobnie najsłynniejszy budynek projektu Adolfa Loosa w Czechach znajduje się w Pradze, w zabudowie willowej w dzielnicy Střešovice. Obecnie budynek ten znany jest pod nazwą Willa Müllera, od nazwiska zlecającego jej budowę. Podczas zwiedzania, które należy wcześniej zarezerwować w Muzeum Miasta Stołecznego Pragi, będą mieli Państwo okazję dowiedzieć się czegoś więcej o unikatowym zabytku nowoczesnej architektury, który zdaniem architektów jest jednym z najważniejszych domów willowych powstałych w XX wieku.W Pradze znajduje się kolejny ważny budynek projektu Loosa, Willa Winternitzera w Pradze 5. Dziś mieści się tu galeria, więc dla publiczności otwarta jest tylko kilka dni w tygodniu. Zwiedzanie z przewodnikiem odbywa się w każdą sobotę i niedzielę. Przeszkoleni przewodnicy udzielą Państwu wyczerpujących informacji na temat domu i jego mieszkańców. Zwiedzanie z przewodnikiem należy zarezerwować z wyprzedzeniem.
W Brnie projekty Adolfa Loosa można spotkać na terenie Brneńskich Terenów Wystawowych w pałacyku Bauera. Pochodzi on z XIX wieku, ale 1925 roku właściciel zaprosił Loosa do przebudowy jego wnętrz. Architekt zaprojektował między innymi marmurowe płyty na ścianach w jadalni i figuralną listwę sztukatorską. Wnętrza te są jedyną zachowaną pracą Loosa w jego rodzinnym mieście.
Jak już wspomnieliśmy, w Pilźnie w Czechach Zachodnich znajdują się tzw. Wnętrza Loosa. Każde z nich jest inne, a wszystkie są warte odwiedzenia. Według ekspertów w mieszkaniu małżeństwa Kraus w Bendovej 10 zobaczą Państwo najpiękniejszy salon autorstwa Loosa, ze ścianami pokrytymi szwajcarskim marmurem oraz sufitem z mahoniowych desek. Wizyta w apartamencie Dr. Vogla w Klatovskiej 12 pozwoli zobaczyć cudownie zachowane pomieszczenie, salon z replikami oryginalnych mebli i trawertynową jadalnię. Kolejna trasa zwiedzania oferuje wizytę w Domu Brummela na Husovej 58, który Loos przebudował na dwupokoleniowe mieszkanie, a ostatnie wnętrze to mieszkanie rodziny Oskara Semlera na Klatovskiej 110. Obecnie, od roku jest ono remontowane i niedostępne dla zwiedzających.
