Święta państwowe w Republice Czeskiej

1 stycznia: Święto Odnowienia Niepodległego Państwa Czeskiego i Nowy Rok

Pierwsze święto państwowe przypada już na pierwszy dzień roku. W tym dniu obchodzimy dwa święta. W Republice Czeskiej, tak jak na całym świecie, świętujemy nadejście nowego roku. Przed Nowym Rokiem znajomi, rodziny i firmy wysyłają sobie kartki noworoczne z ładnymi lub dowcipnymi obrazkami oraz życzeniami zdrowia i szczęścia w nadchodzącym roku. 1 stycznia to dzień wolny od pracy i czas na odpoczynek po szaleństwach sylwestrowej nocy. W Nowy Rok w domach tradycyjnie podawana jest gotowana soczewica (na gęsto), co ma wszystkim jedzącym przynieść dużo pieniędzy – tyle, ile soczewicy zjedzą. Kolejnym świętem przypadającym na dzień 1 stycznia jest Dzień Odnowienia Niepodległego Państwa Czeskiego. Czechosłowacja przestała istnieć o północy 31 grudnia 1992 roku i dlatego powstanie samodzielnej Republiki Czeskiej przypada na 1 stycznia.

Marzec lub kwiecień: Wielki Piątek i Poniedziałek Wielkanocny

Republika Czeska ma swoje kulturowe korzenie w chrześcijaństwie. Dla chrześcijan Wielkanoc jest największym świętem w roku, dlatego, że przypomina im śmierć i zmartwychwstanie twórcy chrześcijaństwa, Jezusa Chrystusa. Poniedziałek Wielkanocny należy już jednak do zwyczajów ludowych, które w różnych regionach Republiki Czeskiej wyglądają inaczej. Obchody nadejścia wiosny mają jednak jedną wspólną cechę. W całym kraju dziewczęta malują jajka, by potem te kolorowe pisanki rozdawać w nagrodę chłopcom, którzy w Poniedziałek Wielkanocny chodzą kolędować z „pomlázką”. To gałązka upleciona z witek wierzbowych, którą chłopcy biją dziewczęta po pośladkach. Proszę się jednak nie obawiać, tylko symbolicznie! Zwyczaj ten ma swoje korzenie w rytuałach pogańskich i ma kobietom zapewnić zdrowie oraz płodność. Z Wielkanocą łączą się również jarmarki wielkanocne, które odbywają się w centrach miast lub skansenach ludowych, jak na przykład na Morawach w Rožnovie pod Radhoštěm.

1 maja: Święto Pracy i Pierwszy Maja

Pierwszy majowy dzień jest Świętem Pracy nie tylko w Republice Czeskiej, ale prawie na całym świecie. Ma ono przypominać strajk robotników amerykańskich w 1886 roku. Święto to przybierało różne formy, a dziś jest dość dyskusyjne. Niektórzy bowiem, 30 lat po upadku komunizmu, wciąż pamiętają obowiązkowe pochody organizowane przez komunistów czechosłowackich. Większość Czechów obchodzi więc 1 maja jako święto zakochanych. Jest to dla nich dzień relaksu, który należy spędzić z ukochaną osobą, znaleźć kwitnące drzewo i pocałować się pod nim. Ta tradycja najprawdopodobniej ma swoje źródło w czeskim wierszu z XIX wieku, niosącym tytuł Maj, który zaczyna się słowami: „Był późny wieczór – pierwszy maj – wieczorny maj – był czas miłości …“ A gdzie znaleźć ten kwitnący sad? Na przykład na praskim wzgórzu Petřín!

8 maja: Dzień Zwycięstwa

Minęło już kilka dekad od zakończenia II wojny światowej na kontynencie europejskim, nazistowskie Niemcy skapitulowały w dniu 8 maja 1945 roku. Ta wojna wpłynęła jednak na historię świata i życie ludzi, jak żadna inna, która toczyła się na terenie Republiki Czeskiej. Dlatego właśnie jej zakończenie jest tutaj obchodzone jako święto państwowe i corocznie upamiętniane poprzez uroczystości i defilady wojskowe w różnych częściach kraju. Do najsłynniejszych należą Obchody Święta Wolności w Pilźnie.

5 lipca: Święto Apostołów Słowiańskich Cyryla i Metodego

Początkiem lipca świętujemy symboliczną rocznicę przybycia słowiańskich apostołów Cyryla i Metodego na Wielkie Morawy w 863 roku. Bracia przybyli wówczas na terytorium dzisiejszej Republiki Czeskiej, aby szerzyć chrześcijaństwo wśród pogańskiej ludności słowiańskiej. Swoje zadanie traktowali bardzo poważnie, przełożyli nawet fragmenty Biblii na język staro-cerkiewno-słowiańskiego i opracowali alfabet, specjalnie dostosowany do starosłowiańskiego języka, zakładali również szkoły. Co roku na ich cześć odbywa się pielgrzymka do Velehradu na Morawach Południowych. Jest bowiem prawdopodobne, że właśnie gdzieś w okolicach Velehradu znajdowało się centrum państwa Wielkich Moraw.

6 lipca: Dzień Spalenia Mistrza Jana Husa

Ten dzień należy do mistrza Jana Husa. Był on duchownym rzymskokatolickim, czeskim średniowiecznym myślicielem religijnym, wykładowcą uniwersyteckim, reformatorem i kaznodzieją. Hus był jednym z pierwszych reformatorów Kościoła katolickiego, który swoich następców - Lutra, Kalwina i Zwingliego – wyprzedził o prawie sto lat. Kościół uznał go za heretyka, a jego naukę za herezję i ekskomunikował go. Swoich nauk miał bronić na soborze w niemieckiej Konstancji, gdzie odmówił odwołania swoich nauk,  został skazany za herezję na śmierć i 6 lipca 1415 roku spalony żywcem. Jeżeli chcieliby Państwo wybrać się śladami tego myśliciela XV wieku, do dziś można znaleźć miejsca z nim związane. Jednym z nich jest Kaplica Betlejemska w Pradze, w której głosił swoje kazania lub jego rodzinny dom w Husincu w Czechach Południowych.

28 września: Święto Państwowości Czeskiej

Drugie z trzech świąt państwowych stricte związanych z państwem czeskim. 28 września 935 roku został bowiem zamordowany książę czeski Wacław, który krótko po śmierci stał się patronem ziem czeskich i jest czczony jako katolicki święty. Z tym świętem łączy się także pielgrzymka do Staréj Boleslavi, położonej niedaleko Pragi, gdzie zbrodnia ta miała miejsce. Jeśli chcieliby Państwo bliżej poznać św. Wacława, zapraszamy na Zamek Praski, gdzie można obejrzeć wystawę stałą Historia Zamku Praskiego. Wśród eksponatów znajduje się przyłbica i zbroja, które należały do św. Wacława. Na podstawie badań z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że przedmioty te przed ponad tysiącem lat naprawdę należały do św. Wacława.

28 października: Dzień Powstania Niepodległej Republiki Czechosłowackiej

Ostatnie, trzecie już święto dotyczące państwowości czeskiej. Tego dnia w 1918 roku, pod koniec I wojny światowej ogłoszono powstanie niepodległej Czechosłowacji i definitywnie rozpadły się Austro-Węgry. Obchody tego święta odbywają się w wielu miejscach Republiki Czeskiej. Ważnym miejscem obchodów jest Narodowe Miejsce Pamięci na górze Vítkov w Pradze, gdzie tradycyjnie odbywa się defilada wojskowa i składanie wieńców. Wczesnym wieczorem na Zamku Praskim wręczane są odznaczenia państwowe.

17 listopada: Międzynarodowy Dzień Studentów i Dzień Walki o Wolność i Demokrację

W połowie listopada w Czechach obchodzimy dwa święta, które nawiązują do siebie. Pierwsze święto przypomina wydarzenia z 17 listopada 1939 roku, kiedy dowództwo faszystowskich Niemiec (okupujące wówczas dzisiejszą Republikę Czeską), zdecydowało się zamknąć wszystkie uczelnie wyższe i przeprowadziło obławę na przywódców studenckich, którzy przeciwstawiali się nazistowskiej okupacji. Kilku z nich stracono bez procesu, a około 1200 aresztowano i wywieziono do niemieckich obozów koncentracyjnych. Kolejne wydarzenie miało miejsce 17 listopada 1989 roku, kiedy to obchody 50. rocznicy nazistowskich represji przekształciły w demonstracje przeciwko reżimowi komunistycznemu. Demonstracja główna odbyła się na praskiej Národní třídě obok Teatru Narodowego. Policja bardzo brutalnie zaatakowała zgromadzonych tam demonstrantów, co wywołało masowe strajki społeczne, które doprowadziły do upadku komunizmu. Wolne wybory odbyły się następnie w 1990 roku.

24 -26 grudnia: Boże Narodzenie

Boże Narodzenie to kolejne ważne święto chrześcijańskie, upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Wigilia, przypadająca na 24 grudnia, wiąże się z wieloma przedchrześcijańskimi i chrześcijańskimi zwyczajami bożonarodzeniowymi  oraz przesądami. To między innymi kolacja wigilijna z rybą i sałatką ziemniaczaną, rozświecenie choinki oraz rozpakowywanie prezentów, a także przesąd, że kto w Wigilię pości aż do kolacji, wieczorem zobaczy złotego prosiaczka. Kolejne dwa dni Bożego Narodzenia upływają pod znakiem wypoczynku, odwiedzin rodziny lub wycieczek. Wierzący odwiedzają również kościoły i przeżywają święta w duchu swojej wiary. Z Bożym Narodzeniem wiążą się również jarmarki adwentowe w centrach miast. Do najpopularniejszych należą te w Pradze, Ołomuńcu lub Czeskim Krumlovie.