Mozart skomponował Don Giovanniego dla Pragi
Słynny austriacki kompozytor Wolfgang Amadeusz Mozart, który już w swoich czasach uważany był za genialne dziecko, lubił wracać do Pragi. Pięciokrotnie podróżował przez terytorium Czech. W wieku 11 lat znalazł się w Brnie, gdzie wraz z ojcem pośpiesznie uciekł z Wiednia przed epidemią ospy. Rodzina zatrzymała się również w Ołomuńcu, w Brnie natomiast grał w Teatrze Reduta na rynku Zelný trh.
Już jako słynny austriacki wirtuoz fortepianu przybył w styczniu 1787 roku do praskiego Teatru Nostica (Nosticovo divadlo) (obecnie Teatr Stanowy (Stavoské divadlo)), aby poprowadzić swoją operę Wesele Figara. Mieszkańcy Pragi wiwatowali z entuzjazmem, a arie z Figara śpiewane były ponoć przez całe miasto. Mistrz powiedział wtedy: „Moi prascy ludzie mnie rozumieją”.
Mozart z wdzięczności dla Pragi postanowił skomponować operę Don Giovanni i poprowadził jej premierę jeszcze w tym samym roku. Nie zniósł dobrze swojego wyjazdu z miasta we wrześniu 1791 roku. Trzy miesiące później umarł w Wiedniu jako opuszczony i biedny. Pochowano go anonimowo w tzw. „grobie szybowym” wraz z innymi osobami. Ten wielki muzyk miał zaledwie 35 lat. Mieszkańcy Pragi zorganizowali na jego cześć wielką tryznę w Kościele św. Mikołaja na Malej Stranie.
Drogocenny fortepian Mozarta
W Pradze można wybrać się na spacer śladami Mozarta. Mieszkał on na przykład w domu przy dzisiejszej ulicy Thunovská nr 14. Podczas drugiej wizyty w Pradze zatrzymał się w gospodzie Pod Trzema Lwami (U tří lvů) niedaleko Teatru Stanowego. Przebywał ponadto w Bertramce, która pierwotnie była domem winnicznym, przebudowanym później w legendarną posiadłość. Mówi się, że Mozart uwielbiał tańczyć, grać w bilard, karty, a podczas komponowania jeść pieczonego kurczaka. Mówi się również, że upodobał sobie jedną ustronną winiarnię w Pradze na Starym Mieście. Zwykle siadywał tam przy drewnianym stole, z którego odcinał scyzorykiem drzazgi, których używał jako wykałaczek.
Budynek, do którego chodził w Pradze na wino, już nie istnieje, ale można zatrzymać się w luksusowym hotelu Mozart Prague Hotel, w którym niegdyś nocował ten wielki muzyk. Dawna rezydencja hrabiego szczyci się wspaniałymi malowidłami ściennymi, sklepionymi sufitami i kominkami.
Praga posiada również jeden rzadki artefakt należący do tego kompozytora: prawdziwy fortepian Mozarta inkrustowany masą perłową. Od 1950 roku znajduje się w zbiorach Muzeum Muzyki (Muzeum hudby), które podlega Muzeum Narodowemu w Pradze (Národní muzeum v Praze).
Amadeusz – nagrodzony Oscarem film Miloša Formana
Legendarny kompozytor po raz kolejny rozsławił Czechy i Pragę, gdy nagrodzono Oskarem film Amadeusz, nakręcony przez urodzonego w USA reżysera pochodzenia czeskiego Miloša Formana (wyreżyserował m.in. kultowe filmy takie jak Lot nad kukułczym gniazdem z Jackiem Nicholsonem, słynny musical rockowy Hair i dramat Ragtime).
Znakomita filmowa opowieść o waśni między genialnym kompozytorem Wolfgangiem A. Mozartem i jego rywalem, Antonio Salierim, zdobyła ostatecznie osiem Oscarów, trzynaście nominacji do Oscara i dziesiątki innych nagród, w tym cztery Złote Globy. W premierze, która odbyła się w Londynie, wzięli udział książę Karol i księżna Diana, a samo kręcenie filmu w ówczesnej socjalistycznej Pradze, która „udawała” Wiedeń, było nadzorowane przez Bezpieczeństwo Państwowe.
Amadeusz został nakręcony głównie w Pradze na Hradczanach oraz na ulicach Malej Strany. Przed cesarzem Mozart wystąpił w Ogrodzie Wallensteina (Valdštejnská zahrada), maski na bal maskowy wypożyczył na ulicy Nerudy (Nerudova ulice), natomiast na placu Maltézské náměstí urządzono zaimprowizowane targowisko, Constanze poślubił w Kościele św. Idziego (kostel sv. Jiljí) na Starym Mieście. Filmowcy zbudowali sanatorium w Invalidovnie w dzielnicy Karlín, film kręcono także w rezydencji arcybiskupa praskiego, a poza Pragą sztab udał się do Pałacu Arcybiskupiego w Kromieryżu czy do Pałacu Veltrusy.
Richard Wagner kochał Czechy Północne
Niemiecki kompozytor i dramaturg Richard Wagner był szczególnie oczarowany doliną Łaby i krajobrazem Czech Północnych. Swoją pierwszą miłość przeżył w obecnie niestety zrujnowanym pałacu w Pravonínie w regionie Benešovsko. Skomponował tam kilka swoich dzieł, na przykład libretto do opery Wesele.
Lubił wracać do miasta uzdrowiskowego Teplice, gdzie zatrzymywał się z całą rodziną, aby odpocząć od prób przedpremierowych w Dreźnie. Wychodził na wzniesienie Milešovka, odwiedzał miasto Ústí nad Labem, spędzał kilka dni na skale nad rzeką, gdzie znajdują się romantyczne ruiny gotyckiego Zamku Střekov. Podziwiał tutaj również Goethego, co później stało się podstawą libretta do słynnej opery Tannhäuser.
Zamek Střekov do dziś jest popularnym celem wycieczek; znajduje się tam na przykład gotycka restauracja i taras z widokiem na dolinę Łaby oraz wzniesienia Średniogórza Czeskiego (České středohoří).