Joodse wijk in Praag

Slechts weinig Europese steden hebben een beter bewaarde Joods getto dan Praag. Zes synagogen, een Joods stadhuis, magische begraafplaats en de unieke genius loci maken Josefov in Praag tot een plek die je zeker niet mag missen als je door de "Gouden Stad" dwaalt. Maak kennis met de geschiedenis van de Praagse joden, hun architectuur, tradities, gebruiken en verhalen, die tot de meest tragische van de 20e eeuw behoren.

Josefov in de Oude Stad

Paradoxaal genoeg heeft Adolf Hitler ervoor gezorgd dat de Joodse Wijk in Praag goed bewaard is gebleven. Het was de nazi-leider zelf die besloot het "Museum van een uitgestorven ras" in Praag op te richten. Hierdoor werden in dit gebied kostbaarheden uit de bezette landen verzameld en ontstond hier de grootste collectie joodse voorwerpen van Europa. Tegenwoordig is Josefov weer een levendige plaats met een grote joodse gemeenschap.

De plaats waar Golem rust

Zodra je door de luxueuze Pařížská-straat loopt, sta je voor de imposante voorgevel van de Oud Nieuwe Synagoge. Een rondleiding is zeker aan te bevelen. De Oud Nieuwe Synagoge is niet alleen de oudste bewaard gebleven synagoge van heel Europa, maar het magische interieur verbergt ook veel bezienswaardigheden. Volgens een van de legendes is dit de rustplaats van de legendarische Golem - de voorloper van het monster van Frankenstein, dat bruiste van de kracht en het onderwerp van belangstelling was bij veel koningen en keizers.

Golem van Praag

Elk land, elke natie, elke religie heeft zijn legendes en mythische figuren. De Joodse cultuur heeft de Golem. De Golem had geen eigen gedachten of wil en voerde de bevelen uit van zijn meester die tot leven bracht met een sjem - een perkament waarop magische woorden waren geschreven op basis van de juiste combinatie van de letters van Gods naam. Er wordt gezegd dat er talloze Golems over de wereld "circuleren" en een van de bekendste is die in Praag. De beroemde Rabbi Löw kneedde de Praagse Golem uit klei en bracht hem tot leven. De Golem moest het Joodse getto beschermen tegen christenen. De Golem diende zijn schepper, maar net als de Joden moest de Golem op Sjabbat rusten. Op een keer vergat de rabbijn de Golem de juiste opdracht te geven voor Sjabbat en ging hij naar de synagoge om te bidden. Ondertussen kwam de Golem in opstand en begon alles eromheen te vernietigen. Toen de rabbijn het bevel gaf om te stoppen, ontheiligde hij ook de Sjabbat. Als straf veranderde de Golem vervolgens in stof. Een andere versie zegt dat de rabbijn de Golem bewaarde op de zolder van de Oude Nieuwe Synagoge, waar hij tot op de dag van vandaag slaapt.

Zes synagogen, talloze verhalen

In de Pinkas-synagoge vind je een stil gedenkteken voor de slachtoffers van de holocaust. De muren bevatten het langste grafschrift ter wereld. De namen staan vermeld van degenen die zijn omgekomen in de nazi-concentratiekampen. Prachtige voorbeelden van Joodse architectuur vind je in de Maisel, Klaus en vooral de Spaanse synagoge. Het interieur is prachtig met gouden decoratie. De Oudnieuwe Synagoge is de oudste actieve synagoge van Europa. Het gebouw werd in de 13 eeuw gebouw en heeft een gotisch interieur. Niet ver van de Oude Nieuwe Synagoge ligt het Joodse stadhuis met zijn pittoreske torentje, dat een van de symbolen is van het getto van Praag.

Pinkas synagoge in de Joodse wijk in Praag, Foto: Libor Sváček

Een plek met een unieke charme

Mysterieuze grafstenen op elkaar gestapeld, een spel van licht en schaduw, het stille geritsel van takken en duizenden verhalen die zich hier afspeelden. Dit is de Oude Joodse Begraafplaats, een van de grootste ter wereld. Dankzij de beperkte ruimte en het Joodse gebruik, waardoor oude graven niet kunnen worden verstoord, is de begraafplaats meermaals met aarde bedekt en zijn er nieuwe graven gemaakt. Tegenwoordig liggen hier op sommige plekken wel twintig lagen op elkaar. Rabbi Löw stierf in 1609 en werd begraven op de Oude Joodse Begraafplaats. Zijn graf wordt druk bezocht en mensen verstoppen er papiertjes met hun wensen, omdat ze denken dat de rabbijn die zal vervullen.