Waar vier jij Halloween dit jaar? Wat dacht je van een bezoek aan een van de Tsjechische knekelhuizen - mysterieuze kerkcrypten en tombes vol menselijke botten? Deze plekken herinneren aan de vergankelijkheid van het menselijk leven en de menselijke sterfelijkheid.
1. Ossuarium in Sedlec in Kutná Hora
Kutná Hora is een eeuwenoude stad in Midden-Bohemen, vlakbij Praag. In de Middeleeuwen waren hier rijke zilvermijnen gevestigd, en de stad wedijverde qua luxe en belangrijkheid met Praag, de hoofdstad van het koninkrijk Bohemen. Duizenden mensen woonden in de stad, en daarom had de stad na verschillende pestepidemieën of oorlogen geen ruimte meer om alle doden waardelijk te begraven. Er werd daarom besloten om een knekelhuis te bouwen onder de Allerheiligenkerk op de begraafplaats in Sedlec bij Kutná Hora. Het dient als een soort opslagplaats met boten van lang geleden overleden mensen. De belangrijkste gebeurtenis in de geschiedenis van de kapel was echter het werk van een zekere František Rint, een bouwmeester in dienst van de adellijke familie Schwarzenberg. Samen met zijn gezin decoreerde hij de kapel met menselijke schedels en botten. De inrichting van het knekelhuis is uniek en bizar. Er is een kroonluchter gemaakt van alle grote botten van het menselijk lichaam, een versiering gemaakt van menselijke schouderbladen en heupen. Zelfs het wapen van de familie Schwarzenberg is gemaakt van botten. Het ossuarium herbergt nu de stoffelijke resten van meer dan 40.000 mensen!
Foto's Visit Central Bohemia & Kristýna Křenoková
2. De crypte van Mělník
De kerk van St. Petrus en Paulus is gevestigd in Mělník in Midden-Bohemen, vlakbij de samenvloeiing van de Elbe en de Moldau, de twee grootste Tsjechische rivieren. Onder het koor van de kerk is een crypte met daarin de stoffelijke resten van 10 tot 15.000 mensen. Het ossuarium van Mělník diende zijn doel tot 1775 en werd vervolgens dichtgemetseld. Ruim honderd jaar later besloot een Tsjechische antropoloog er een kijkje te nemen. Hij besteedde veel tijd aan het bestuderen van de skeletten en stapelde de botten in ordelijke stapels en betekenisvolle patronen. De botten vormen onder andere een kruis, de Latijnse zin "Ecce mors" ("Zie de dood") en een hart van schedels.
3. Knekelhuis in Kolín
In de Midden-Boheemse stad Kolín werd in de eerste helft van de 18e eeuw een interessant barok knekelhuis gebouwd vlak naast de de Sint-Bartholomeuskerk. Het had als doel om de stoffelijke resten waardig te bewaren, aangezien er geen ruimte meer was rond de kerk. Het interieur van het knekelhuis is ontworpen als het populaire ‘Memento mori’ van die tijd en moet de bezoeker uitnodigen om na te denken over de vergankelijkheid van het menselijk leven. Daarnaast wordt er ook gerefereerd naar de ijdelheid van de mens door de spiegels en er is een skelet met een zeis met de tekst “Wat ik ben en jij zal worden”. Op het bovenste gewelfde plafond is een schilderij van de aartsengel Michaël die de doden oproept voor het Laatste Oordeel. Pas sinds 2020 is het knekelhuis van Kolín geopend voor bezoekers.
4. Ossuarium in Brno
De vele slachtoffers door oorlogen en epidemiën, zorgden regelmatig voor ruimtegebrek bij begraafplaatsen. De Moravische metropool Brno is geen uitzondering. Hier bevindt zich bij de kerk van St. Jacobus het tweede grootste ossuarium van Europa. De plek met stoffelijke resten van ongeveer 50.000 mensen werd pas in 2001 ontdekt! Uit de tot nu toe uitgevoerde antropologische analyses blijkt dat slachtoffers van middeleeuwse pest- en cholera-plagen en oorlogsgebeurtenissen uit de Dertigjarige Oorlog in de 17e eeuw hier begraven liggen. De botten waren ooit netjes opgestapeld, maar door water en modder lagen veel botten door elkaar. In 2012 werd het ossuarium opengesteld. De toegang tot het ossuarium is beperkt om de eerbiedige kalmte te behouden.
Foto's Shutterstock & City of Brno, Schmerkova
5. Knekelhuis in Křtiny
Vlakbij Brno, in de crypte van de prachtige barokke kerk van de Naam van de Maagd Maria in Křtiny, liggen de stoffelijke resten van ongeveer 1.000 mensen. Het is dus niet zo groot als de andere. Maar sommige delen van de crypte zijn nog steeds ommuurd en wachten om ontdekt te worden. Maar in deze crypte vind je iets unieks dat geen parallel kent in Tsjechië. Twaalf zwart geverfde schedels met kransen op hun hoofd en de letter T op hun voorhoofd. Hoe komt dit? Tot op de dag van vandaag weet niemand het...
