Pasen wordt in Tsjechië altijd geassocieerd met een aantal bijzondere tradities en typische gerechten. Het is een tijd waar de lente wordt gevierd en waar lekker eten een belangrijk onderdeel van is. Breng een Tsjechisch Pasen in huis met deze drie recepten. Van zoete broodjes tot een hartige cake.
1. Mazanec
Een Tsjechisch Pasen is zoet. Een populair zoet recept is de cake beránek gemaakt in de vorm van een lammetje welke bestrooid wordt met poedersuiker. Een ander zoet paasrecept is het ronde brood mazanec met in rum gedrenkte rozijnen of gedroogd fruit en overgoten met geraspte amandelen. Mazanec is het paasbrood van Tsjechië en wordt bij elke bakker verkocht. Het brood kun je ook eenvoudig zelf maken, je hebt er alleen wat tijd en geduld voor nodig.
Ingrediënten:
• 230 gram bloem
• 100 gram grof volkorenmeel
• 20 gram verse gist (te koop bij de bakker en/of molen)
• 115 ml lauwe melk
• 60 gram suiker
• 1 zakje vanillesuiker (20 gram)
• 70 gram zachte boter
• snuf zout
• 1/2 theelepel citroenschil
• 3 eieren
• 35 gram rozijnen (eventueel in rum)
• 35 gram gehakte amandelen
• 50 gram amandelschijven
Bereiding:
Doe in een bakje de verse gist en doe hierbij twee eetlepels suiker, 25 gram bloem en een beetje melk. Meng de ingrediënten tot een papje en laat deze even staan. Meng de bloem met de grove volkorenmeel in een kom, maak een holletje in het midden en giet hierin het papje, de rest van de lauwe melk, suiker, twee eierdooiers, citroenschil en boter. Meng de ingrediënten tot er een deeg ontstaat. Bestrooi het deeg met bloem en dek de kom af met folie of een theedoek en laat het deeg ongeveer 30 minuten rijzen op een warme plaats. Voeg hierna de rozijnen en amandelen toe en kneed deze door het deeg. Haal het deeg uit de kom en maak er een rond deeg van en laat het 30 minuten rusten. Snijd in het deeg een kruisje en smeer het deeg in met een losgeklopt ei en bestrooi het met amandelschijfjes. Bak de mazanec 35 min in een voorverwarmde oven op 160 graden.
2. Jidášky
De broodjes jidášky ofwel judasjes zijn traditionele paasbroodjes in Tsjechië. Ze symboliseren het touw waaraan de verrader Judas zich ophing. De broodjes, bedekt met honing, zijn meestal in de vorm van een strop maar kunnen ook andere vormen hebben. Ze worden traditioneel 's avonds gebakken op de woensdag voor Pasen. Het bijgeloof beweert dat iedereen die op Witte Donderdag (Tsjechisch: Groene Donderdag) de broodjes eet bij zonsopgang, het hele jaar door zal worden beschermd tegen menselijk verraad, slangenbeten en bijensteken. Mocht het niet lukken om zo vroeg op te staan dan kunnen de jidášky broodjes ook prima bij het ontbijt.
Ingrediënten:
• 500 gram bloem
• 70 gram boter op kamertemperatuur
• 2 eierdooiers
• 300 ml kookroom
• 80 gram griesmeel
• 25 gram verse gist (te koop bij de bakker en/of molen)
• een snuf zout
• een snufje geraspte nootmuskaat
• schil van 1/4 citroen
• 1 ei
• 2 eetlepels honing
• 50 gram boter
Bereiding:
Meng de verse gist, een theelepel suiker, een lepel bloem en giet 100 ml lauwe kookroom erbij en laat het even rijzen. Meng in een andere kom de overgebleven bloem, suiker en griesmeel en maak een putje waar je het papje met gist toevoegd. Voeg twee eierdooiers en kookroom toe en meng het tot een stevig deeg. Voeg dan de boter en zout toe. Kneed minimaal 5-10 minuten tot het deeg elastisch is en vorm deze tot een bal. Dek de kom af met folie of een theedoek en laat het een uur rijzen tot het in volume is verdubbeld. Kneed het deeg nog even en verdeel het in 24 gelijke stukken. Rol de stukjes tot een lange sliert van ongeveer 20-25 cm. Maak verschillende knoopbroodjes en bestrijk ze met een losgeklopt ei en laat ze nog 20 minuten rijzen. Verwarm de oven op 200 graden en bak de broodjes 15 min. Verwarm de honing met 50 gram boter (eventueel rumaroma erbij) en besmeer de broodjes met het mengsel.
3. Nádivka
Met Pasen worden veel eiergerechten gegeten, omdat ei een symbool is van wedergeboorte. Een populair eigerecht met Pasen in Tsjechië is nádivka. Een hartige cake die gemaakt kan worden met verschillende vullingen, maar de overeenkomst is dat ze allemaal lentekruiden gebruiken. Traditioneel was de vulling met drie soorten vlees; varken, schaap, geit, konijn, lam of kalf. Een vegetarische vulling is ook mogelijk, waarbij er champignons worden gebruikt.
Ingrediënten:
• 800 g gerookt of gekookt vlees
• 8 harde witte broodjes (in Tsjechië gebruiken ze de broodjes rohlíky)
• 8 eieren
• 250 ml melk
• theelepel zout, peper en nootmuskaat
• verschillende kruiden - peterselie, bieslook, bosuitje
• olie of boter om cakeblik in te vetten
Bereiding:
Verwarm de oven op 200 graden. Snijd de harde broodjes in kleine stukjes. Splits eigeel van eiwit en klop de eierdooiers door de melk. Breng dit op smaak met zout, peper en nootmuskaat en schenk dit over de stukjes brood. Klopt het eiwit stijf. Meng de blokjes gerookte of gekookt vlees met de stukjes brood. Voeg vervolgens het eiwit toe en meng dit met de rest. Vet het cakeblik in en doe hierin het mengsel. Bak de nadívka in ongeveer 35-40 min.
